Γράφει ο ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΒΟΝΤΕΤΣΙΑΝΟΣ, MD, ωτορινολαρυγγολόγος, χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου, επιστημονικός συνεργάτης Ιατρικού Κέντρου Αθηνών
Η Ωτοχειρουργική ασχολείται με τις παθήσεις των αυτιών, είτε η αιτία είναι οι φλεγμονές είτε είναι κληρονομικές είτε αφορούν στη διαταραχή της λειτουργίας ή της φυσιολογίας της περιοχής. Η περιοχή όπου βρίσκεται το αυτί συμπεριλαμβάνει το πτερύγιο, το κανάλι που λέγεται Έξω Ακουστικός Πόρος (ΕΑΠ), τον Τυμπανικό Υμένα (ΤΥ), το μέσον ους, που περιλαμβάνει τα ακουστικά οστάρια (σφύρα, άκμονας και αναβολέας), και το έσω ους, που περιλαμβάνει το όργανο της ακοής (κοχλίας), το όργανο της ισορροπίας (λαβύρινθος) και τον Έσω Ακουστικό Πόρο (ακουστικό νεύρο, προσωπικό νεύρο, αιθουσαία νεύρα). Όλο αυτό το πολύπλοκο σύμπλεγμα συμπεριλαμβάνεται στο λιθοειδές οστούν. Το οστούν που βρίσκεται πίσω από το πτερύγιο ονομάζεται μαστοειδής απόφυση.
Το αυτί λοιπόν στο σύνολό του έχει μια εξαιρετικά δύσκολη και πολύπλοκη ανατομία, που είναι πολύ σημαντική λειτουργικά και πολύ λεπτή και «κρυφή». Για αυτούς τους λόγους η ωτοχειρουργική είναι μια δύσκολη χειρουργική και απαιτεί μικροσκόπιο τελευταίας τεχνολογίας, ενδοσκόπια και εξειδικευμένα εργαλεία. Ο ωτοχειρουργός θα χρειασθεί να εξειδικευθεί στις χειρουργικές τεχνικές σε ωτοχειρουργικά κέντρα εφαρμόζοντας τις επεμβάσεις και σε πτωματικά παρασκευάσματα (εργαστήριο κροταφικού οστού).
Οι πιο συνηθισμένες επεμβάσεις που κάνουμε είναι:
- Η Τυμπανοπλαστική, όταν έχουμε διάτρηση του ΤΥ για οποιοδήποτε λόγο, τραυματισμός, φλεγμονή κ.ά.
- Η Μαστοειδεκτομή, όταν έχουμε χολοστεάτωμα, μία φλεγμονή που έχει διαφορετική έκταση κάθε φορά και δυνητικά μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές επιπλοκές. Έτσι η χειρουργική τεχνική τροποποιείται ανάλογα με το πρόβλημα.
- Η Οσταριοπλαστική ή σαν μέρος της μαστοειδεκτομής ή σε 2ο χρόνο ανάλογα με το πρόβλημα. Αφορά στην προσπάθεια ανακατασκευής του μέσου ωτός για να πετύχουμε καλύτερη ακοή μετεγχειρητικά.
- Η Αναβολοτομή, για τη βελτίωση της ακοής στην ωτοσκλήρυνση, μια κληρονομική, αρκετά συχνή πάθηση στην Ελλάδα που προκαλεί βαρηκοΐα εξαιτίας διαταραχής στην μεταφορά του ήχου προς το έσω ους.
Λιγότερο συχνές παθήσεις που θα χρειασθούν χειρουργείο είναι: οι εξοστώσεις του ΕΑΠ που αποφράσσουν ενίοτε τον πόρο, η αποκατάσταση περιλεμφικού συριγγίου (π.χ. σε δύτες), άλλες συγγενείς παθήσεις του ωτός (ατρησία ΕΑΠ, συγγενής καθήλωση των οσταρίων), Glomus Tympanicum (παραγαγλίωμα, καλοήθης αιμορραγικός όγκος που αναπτύσσεται στο μέσον ους) και, τέλος, μεγάλες επεμβάσεις μαζί ή όχι με νευροχειρουργό, όπως αφαίρεση ακουστικού νευρινώματος, χολοστεάτωμα της κορυφής του λιθοειδούς, Glomus Jugularis, διατομή του αιθουσαίου νεύρου, λαβυρινθεκτομή.
Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται σε συγκεκριμένα περιστατικά η Ενδοσκοπική Ωτοχειρουργική, δηλαδή η χρήση λεπτού (2,7mm) άκαμπτου ενδοσκοπίου (00 και 300), αντί του μικροσκοπίου στις ωτοχειρουργικές επεμβάσεις. Η τεχνική αυτή είναι ελάχιστα επεμβατική και έχει πλεονεκτήματα, αλλά και μειονεκτήματα. Το μεγάλο πλεονέκτημα είναι ότι μπορεί να διερευνήσει ο χειρουργός περιοχές που με το μικροσκόπιο δεν επισκοπούνται. Αποφεύγεται η οπισθοωτιαία ή η ενδοωτιαία τομή. Αποφεύγεται άσκοπο τρόχισμα της μαστοειδούς σε συγκεκριμένα περιστατικά. Τα βασικά μειονεκτήματα είναι η χειρουργική με ένα χέρι (το άλλο κρατάει το ενδοσκόπιο), η δισδιάστατη (2D) εικόνα σε σχέση με την τρισδιάστατη (3D) του χειρουργικού μικροσκοπίου και η θερμότητα που προκαλεί το φως του ενδοσκοπίου στις ευαίσθητες δομές του μέσου ωτός.
Σταθμίζοντας τα προηγούμενα και εφαρμόζοντας την ενδοσκοπική τεχνική με σαφείς ενδείξεις, χρησιμοποιούμε την Ενδοσκοπική Ωτοχειρουργική τα τελευταία 8 χρόνια με πολύ καλά αποτελέσματα.
Σημαντική εξέλιξη στην ωτοχειρουργική είναι και η χρήση των LASER. Χρησιμοποιούμε τα LASER γενικώς εδώ και πολλά χρόνια. Εξαιρετική βοήθεια έχουμε στην Αναβολοτομή (χειρουργική για την Ωτοσκλήρυνση). Τα τελευταία 13 χρόνια χρησιμοποιούμε ένα διοδικό LASER (ARC 980nm) με ίνα 600 μ., το οποίο είναι φορητό και έτσι μπορούμε να το χρησιμοποιούμε οπουδήποτε, ανεξαρτήτως αν υπάρχει ή όχι LASER στην κλινική με την οποία θα συνεργαστούμε. Νεότερη εξέλιξη: Η χρήση του Blue Laser (445nm) βελτιώνει ακόμα περισσότερο την ατραυματική χειρουργική στην Ωτοσκλήρυνση.
Η Ωτοσκλήρυνση αποτελεί έναν από τους συνηθέστερους λόγους βαρηκοΐας, καθώς πρόκειται για μία πάθηση που προσβάλλει το μέσο ή/και το έσω αυτί. Οφείλεται στην παθολογική δημιουργία μιας μη φυσιολογικής μορφής οστού (ωτοσκληρυντικός, ωτοσπογγιωτικός ιστός), το οποίο περιβάλλει τη βάση του αναβολέα (του μικρότερου οσταρίου του ανθρώπου), μειώνοντας σημαντικά τον ήχο που φτάνει στο εσωτερικό αυτί. Προσβάλλει περίπου το 18% των γυναικών και το 10% των ανδρών της καυκάσιας φυλής.
Η διάγνωση τίθεται με ακοολογικό έλεγχο και ενίοτε επιβεβαιώνεται με αξονική τομογραφία λιθοειδών υψηλής ευκρίνειας.
Η χειρουργική επέμβαση τροποποιεί την παθολογική κατάσταση που μπλοκάρει την μεταφορά του ήχου στο έσω αυτί. Αυτό επιτυγχάνεται με την αφαίρεση του αναβολέα και τη θυριδοποίηση (δημιουργία μικρής οπής 0,6 mm) στη βάση του αναβολέα (Αναβολοτομή) ή την πλήρη αφαίρεση της βάσης του αναβολέα (Αναβολεκτομή). Στη συνέχεια τοποθετείται πρόσθεση (πιστόνι), που θα γεφυρώσει τη συνέχεια των ακουστικών οσταρίων και έτσι θα μεταφέρεται ο ήχος χωρίς εμπόδιο στο έσω αυτί.
Η χειρουργική τεχνική που εφαρμόζουμε είναι μικροχειρουργική, ελάχιστα επεμβατική, ατραυματική και χρησιμοποιούμε χειρουργικό μικροσκόπιο τελευταίας τεχνολογίας ή ενδοσκόπια με κάμερα υψηλής ευκρίνειας. Τα εργαλεία είναι εξειδικευμένα και η χρήση των LASER που προανέφερα κάνει πραγματικά τη διαφορά. Με αυτόν τον τρόπο το αποτέλεσμα όσον αφορά στην ακοή είναι βέλτιστο και επιτυγχάνεται μείωση των μετεγχειρητικών επιπλοκών.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Χαρίλαος Βοντετσιάνος, MD ωτορινολαρυγγολόγος, χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου, γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1959. Τελείωσε Β’ Γυμνάσιο Αρρένων Κερκύρας. Πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Victor Babes Timisoara-Ρουμανία (Βαθμός Διπλωματικής εργασίας και Διπλώματος: 10/10). Ειδικεύθηκε στην Ωτορινολαρυγγολογία, στην ΩΡΛ Κλινική του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» και στην ΩΡΛ Κλινική του Noσοκομείου Eλληνικός Ερυθρός Σταυρός. Τίτλος ειδικότητας 1993.
Εκπαίδευση σε κέντρα του εξωτερικού: Ωτοχειρουργική, χειρ/κή βάσεως κρανίου: Piacenca – Italy – Dr. M. Sanna, Boston (Mass. Eye & Ear Infirmary). Ενδοσκοπική Χειρ/κή Ρινός: Gratz – Austria – Dr. H. Stammberger, Fulda – Germany – Dr. W. Draf, Boston, (Mass. Eye & Ear Infirmary). LASER: Taragona – Spain, Gottingen – Germany – Dr. Steiner, Boston (Mass. Eye & Ear Infirmary), Paris – France – Dr. J. Abitbol. ΠαιδοΩΡΛ: Boston, Children’s Hospital. Φωνομικροχειρ/κή: Boston (Mass. Eye & Ear Infirmary) – Dr. St. Zeitels.
Είναι επιστημονικός συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ειδικός επιστημονικός συνεργάτης για προβλήματα κατάποσης στο Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας «Ανάπλαση», ιδρυτικό μέλος του «Κέντρου Φωνής και Κατάποσης Αθηνών», μέλος της διεπιστημονικής ομάδος «Voice Mentoring» με αντικείμενο τη μελέτη της φωνής, τόσο από πλευράς διαταραχών και παθήσεων όσο και από πλευράς καλλιτεχνικής.
Για μεγέθυνση πατήστε ΕΔΩ
