*Του Άρη Μπερζοβίτη
Αυτό που βιώνουν κάθε μέρα οι ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία το πιστοποιούν και οι αριθμοί. Τα νοσοκομεία διαχρονικά αποεπενδύουν, που σημαίνει ότι δεν ανανεώνεται ο εξοπλισμός τους, δεν εκσυγχρονίζονται οι εγκαταστάσεις τους, με αποτέλεσμα τα γνωστά προβλήματα.
Τα παραπάνω προκύπτουν από όσα οι ερευνητές του ΙΟΒΕ είπαν στην κάμερα του nextdeal.gr και τον Άρη Μπερζοβίτη με την ευκαιρία της παρουσίασης της μελέτης του ΙΟΒΕ με θέμα «Ανάλυση των οικονομικών μεγεθών των δημόσιων νοσοκομείων της Ελλάδας» που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα.
Ο Κυριάκος Σουλιώτης επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείας Πανεπιστημίου Πελοπονησου, μιλώντας στο nextdeal.gr σημείωσε μεταξύ άλλων ότι υπάρχει ανάγκη σύνδεσης του παραγόμενου έργου με την ποιότητα των απερχόμενων υπηρεσιών και εδώ ο ΕΟΠΥΥ ως μοναδικός αγοραστής υπηρεσιών υγείας μπορέι να απαιτήσει υψηλότερη ποιότητα και να την αποζημιώνει ανάλογα.
Η Σάνδρα Κοέν, καθηγήτρια λογιστικής Πανεπιστημίου Αθηνών σημείωσε στην κάμερα του nextdeal.gr ότι τα νοσοκομεία αποεπενδύουν και δεν ανανεώνουν τον εξοπλισμό τους και τις εγκαταστάσεις τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται το πάγιο ενεργητικό ως ποσοστό της περιουσίας τους.
Ο Νίκος Βέττας Γενικός διεθυντής του ΙΟΒΕ, τόνισε ότι η αξία των παγίων των μηχανήματων των νοσοκομείων διαχρονικά φθίνει, που σημαίνει ότι πρέπει να δούμε τις επενδύσεις τους, ενώ συμπλήρωσε ότι δεν τηρούν όλα τα νοσοκομεία την υποχρέωση δημοσίευσης ισολογισμών.
Ο κ. Μάριος Θεμιστοκλέους Υφυπουργός Υγείας μιλώντας στην εκδήλωση αναφέρεθηκε μεταξύ άλλων στη βελτίωση του καθεστώτος διαγωνισμών, ενώ η Παυλίνα Κερασιώτου Γ.Γ. Δημοσιονομικής Πολιτικής σημείωσε ότι τα νοσοκομεία θα έχουν αυξημένο πλεόνασμα το 2024.
Στην μελέτη αναφέρεται ακόμη ότι η απουσία λογιστικών καταστάσεων από μεγάλες νοσοκομειακές μονάδες της χώρας, όπως Γ.Ν.Α Ο Ευαγγελισμός, Γ.Ν.Α Αλεξάνδρα, Γ.Ν. Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενας Βενιζέλου», Γ.Ν.Α «Γ. Γεννηματάς», Γ.Ν. Αττικής «Σισμανόγλειο», Γ.Ν. Δυτ. Αττικής, Γ.Ν. Θες/νίκης «Γ. Γεννηματάς» κ.ά. καταδεικνύει την έλλειψη διαφάνειας στον κρίσιμο τομέα των οικονομικών των νοσοκομείων. Γενικότερα όμως υπάρχει ένα πρόβλημα σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας, αφού ο ΕΟΠΥΥ καθυστερεί σημαντικά να πληρώσει τις υποχρεώσεις του, όπως προκύτπει απο τη μελέτη τα βασικά ευρήματα της οποίας παρουσίασαν ο Svetoslav Danchev, επικεφαλής Τμήματος Μικροοικονομικής Ανάλυσης & Πολιτικής του ΙΟΒΕ και η Σάνδρα Κοέν, καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κεντρικός στόχος της μελέτης είναι να αναδειχθεί η σημασία και η σπουδαιότητα της ανάλυσης των οικονομικών καταστάσεων των δημόσιων νοσοκομείων για την αποτελεσματικότερη λήψη αποφάσεων, την καλύτερη διοίκηση και τη βιώσιμη οικονομική διαχείριση της υγείας.
Οι ερευνητές του ΙΟΒΕ διαπίστωσαν ότι η χρήση της λογιστικής του δεδουλευμένου, δηλαδή της μεθοδολογίας καταχώρισης των εσόδων – εξόδων, θα ωφελούσε πολλαπλά τα δημόσια νοσοκομεία. Συγκεκριμένα θα μπορούσε να υπάρξει βελτίωση του συστήματος κοστολόγησης (η οποία θα βοηθούσε στην εξοικονόμηση κόστους), δημιουργία «έξυπνων» νοσοκομείων με την παράλληλη χρήση τεχνολογικών συστημάτων, βελτίωση των συστημάτων εφοδιαστικής αλυσίδας, παρακολούθηση του χρόνου που εισπράττονται οι απαιτήσεις και του χρόνου που εξοφλούνται οι υποχρεώσεις κ.ά.
Από την ανάλυση του ΙΟΒΕ, που βασίζεται σε ένα δείγμα περίπου 90 νοσοκομείων ετησίως και 828 οικονομικών καταστάσεων για την περίοδο 2012-2020, επισημαίνονται ότι:
- Το ενεργητικό των νοσοκομείων αυξήθηκε σημαντικά (+24,4% την περίοδο 2012 – 2020), λόγω αύξησης των διαθεσίμων και των απαιτήσεων. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σχετική σταθεροποίηση.
- Οι υποχρεώσεις (πρακτικά όλες βραχυπρόθεσμες) κατέγραψαν έντονες διακυμάνσεις με τη χαμηλότερη τιμή να σημειώνεται το 2018 στο σταθερό δείγμα 60 δημόσιων νοσοκομείων και το 2017 στο συνολικό δείγμα. Την περίοδο 2012 – 2020 καταγράφεται πτώση -56,3% στις συνολικές υποχρεώσεις.
- Βάσει του δείκτη ταμειακής ρευστότητας, τα έτη 2016-2018 τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούσαν να καλύψουν πλήρως τις υποχρεώσεις.
- Τα λειτουργικά έξοδα κατέγραψαν έντονη μείωση έως το 2016-2017, με σταδιακή ανάκαμψη στη συνέχεια. Την περίοδο 2012 – 2020 καταγράφεται πτώση -16,7% στα λειτουργικά έξοδα.
- Έντονη μεταβλητότητα στα καθαρά αποτελέσματα με υψηλότερες θετικές τιμές προς το τέλος της περιόδου σε σύγκριση με τη διετία 2012-2013. Την περίοδο 2012 – 2020 καταγράφεται αύξηση 104,8% στα αποτελέσματα χρήσης.
Από την ανάλυση των αριθμοδεικτών που πραγματοποίησε το ΙΟΒΕ, καταγράφεται βελτίωση δεικτών ρευστότητας, χαμηλή δανειακή επιβάρυνση των νοσοκομείων, αύξηση εσόδων από ίδιες πηγές, καθώς και σημαντική μείωση του ποσοστού νοσοκομείων με έλλειμμα. Η ελλιπής ανάπτυξη υποδομών από τα νοσοκομεία αποτυπώνεται στη χαμηλή τιμή του αριθμοδείκτη παγίων στο σύνολο του ενεργητικού.
Επίσης στη μελέτη καταγράφεται μείωση του λειτουργικού κόστους προς αριθμό κλινών σε 125 χιλ. ευρώ το 2020 από 146 χιλ. ευρώ το 2012. Σε ό,τι αφορά το λειτουργικό κόστος προς νοσηλευόμενους καταγράφεται πτώση την περίοδο 2015 – 2012 (2,06 χιλ. ευρώ από 2,58 χιλ. ευρώ) και αύξηση μετά το 2017 από 2,11 χιλ. ευρώ σε 2,8 χιλ. ευρώ το 2020. Ανάλογη είναι και η εικόνα για το λειτουργικό κόστος προς ημέρες νοσηλείας που από 667 ευρώ το 2012 μειώθηκε σε 583 ευρώ το 2015, για να αυξηθεί στα 917 ευρώ το 2020.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αποκλίσεις που καταγράφονται στο κόστος ανά νοσηλευθέντα. Το 2020 το υψηλότερο κόστος με 4.110 ευρώ καταγράφηκε στην 4η ΥΠΕ (Μακεδονίας και Θράκης) και το χαμηλότερο, με 1.988 ευρώ ανά νοσηλευθέντα στην 3η ΥΠΕ (Μακεδονίας). Σημειώνεται ότι το λειτουργικό κόστος ανά νοσηλευθέντα είναι πολλαπλάσιο στα μικρά νοσοκομεία (5.324 ευρώ το 2020) σε σχέση με τα μεγάλα (2.123 ευρώ το 2020) και τα μεσαία (1.814 ευρώ το 2020).
